Ly hôn là một quyết định không dễ dàng với bất cứ ai, đặc biệt là với người phụ nữ. Ngoài tổn thương về tình cảm, phụ nữ còn phải đối mặt với rào cản áp lực tài chính cũng như định kiến xã hội khi quyết định ly dị chồng. Dù vậy, điều khiến những người mẹ, người vợ trăn trở nhất không phải là mất đi cuộc hôn nhân, mà là câu hỏi: “Làm sao để giành được quyền nuôi con?”.
Làm sao để giành quyền nuôi luôn là thắc mắc của người mẹ khi ly hôn (Ảnh minh họa)
Với kinh nghiệm là luật sư chuyên về hôn nhân – gia đình, đồng thời là Giám đốc Công ty Luật TNHH Hiền Phúc Hà Nội, tôi xin chia sẻ một số phân tích sâu sắc và dễ hiểu, giúp chị em có thêm hiểu biết và vững tâm trong hành trình pháp lý này.
I. Quyền nuôi con khi ly hôn
Điều 81 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 quy định về vấn đề trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con sau khi ly hôn. Theo đó, cha mẹ có thể tự thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con cũng như nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con. Nếu không thỏa thuận được, Tòa án sẽ quyết định quyền nuôi con thuộc về ai dựa trên nguyên tắc đảm bảo quyền lợi mọi mặt của con (về vật chất, tinh thần, học tập, y tế, môi trường sống…).
Cần lưu ý với con dưới 36 tháng tuổi, Tòa sẽ giao cho mẹ trực tiếp nuôi trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục đứa trẻ. Với con từ đủ 07 tuổi trở lên, quyền nuôi con được xem xét dựa trên nguyện vọng của đứa trẻ
Như vậy, quyền nuôi con không mặc định thuộc về ai, mà phụ thuộc vào khả năng chứng minh ai là người có điều kiện tốt hơn để chăm sóc con.
II. Những yếu tố Tòa án xem xét khi giải quyết quyền nuôi con
Khi xác định quyền nuôi con trong một vụ ly hôn, Tòa án sẽ căn cứ vào điều kiện nuôi dưỡng, khả năng của mỗi người mà đưa ra quyết định. Những yếu tố thường được sử dụng có thể tham khảo dưới đây:
- Điều kiện tài chính: Ai có công việc ổn định và mức thu nhập tốt hơn, có thể đảm bảo cuộc sống cho con cả về ăn uống, học tập, khám chữa bệnh, sinh hoạt,…
- Yếu tố môi trường sống: Người nào có chỗ ở ổn định, môi trường sống an toàn, sạch sẽ, thuận tiện cho học tập và sinh hoạt của con.
- Khả năng đảm bảo cho sự phát triển lành mạnh về mặt tâm lý cho con: Con trẻ sống gần gũi, thân thiết, cảm thấy an toàn khi ở với bố hay mẹ; bên nào gắn bó với trẻ và dành nhiều thời gian để quan tâm, chăm sóc con hơn,…
- Chứng minh về mặt đạo đức, lối sống: Người nào có đạo đức tốt, không có hành vi bạo lực, nghiện ngập, ngoại tình công khai hoặc lối sống lệch lạc gây ảnh hưởng đến con.
- Nguyện vọng của con (nếu từ đủ 7 tuổi): Tòa án sẽ cân nhắc và xem xét ý kiến của con trẻ, từ đó đưa ra quyết định quyền nuôi con thuộc về ai.
Tòa án sẽ giao quyền nuôi con cho bên có khả năng nuôi dưỡng trẻ tốt hơn (Ảnh minh họa)
III. Làm gì để tăng cơ hội được giao quyền nuôi con?
Để tăng khả năng được giao quyền nuôi con, người mẹ cần bày tỏ bản thân có nguyện vọng được nuôi dưỡng con cái sau khi ly hôn, đồng thời đưa ra các hồ sơ, giấy tờ chứng minh bản thân có đầy đủ điều kiện để chăm sóc và giáo dục con.
- Chuẩn bị hồ sơ, chứng cứ đầy đủ:
- Giấy tờ chứng minh thu nhập: hợp đồng lao động, sao kê lương, tài sản sở hữu.
- Giấy tờ chứng minh chỗ ở: hợp đồng thuê nhà, sổ hộ khẩu, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
- Chứng minh vai trò chăm sóc con trước ly hôn:
- Ảnh, tin nhắn, video thể hiện sự quan tâm chăm sóc con.
- Người mẹ có thể xin xác nhận, lời làm chứng của giáo viên, hàng xóm, người thân về việc đưa đón con đi học, khám bệnh hoặc đưa con đi chơi.
- Giữ gìn hình ảnh đạo đức, nhân cách
- Hạn chế những lời nói, hành động có tính quở trách, kích động với người thân, họ hàng, đặc biệt với gia đình chồng trong thời điểm ly hôn. Tòa án có thể xem xét những yếu tố trên trong việc đánh giá môi trường sống cho trẻ, từ đó cân nhắc đưa quyền nuôi con cho người vự.
- Tránh vướng vào các mối quan hệ tình cảm phức tạp trong thời điểm ly hôn.
- Tham khảo ý kiến của con (nếu đủ 07 tuổi):
Với trẻ từ đủ 7 tuổi trở lên, Tòa sẽ hỏi ý kiến trực tiếp. Mức độ gắn bó và mong muốn của trẻ có thể ảnh hưởng đến kết quả.
IV. Lưu ý khi thỏa thuận nuôi con ngoài Tòa
Nhiều cặp vợ chồng khi ly hôn thường thỏa thuận miệng rằng con sẽ ở với mẹ. Tuy nhiên, cần lưu ý: thỏa thuận miệng không có giá trị pháp lý. Căn cứ theo khoản 2 Điều 84 Luật Hôn nhân và gia đình, Tòa án có thể quyết định thay đổi người trực tiếp nuôi con nếu cảm thấy người trực tiếp nuôi con không đủ điều kiện chăm sóc con.
Trong trường hợp người chồng đổi ý hoặc phát sinh tranh chấp và yêu cầu Tòa án xem xét quyền nuôi con, các yếu tố về môi trường sống, điều kiện tài chính và khả năng nuôi con sẽ được Tòa cân nhắc lại. Kể cả khi hai bên đã thỏa thuận con sẽ sống chung với mẹ, người mẹ vẫn có thể gặp khó khăn nếu không có phán quyết chính thức từ Tòa án.
Chỉ thỏa thuận bằng văn bản mới có giá trị pháp lý trước Tòa (Ảnh minh họa)
Vì vậy, để đảm bảo quyền nuôi con trong trường hợp hai vợ chồng đã có thỏa thuận trước với nhau, người vợ cần chuẩn bị giấy tờ và hồ sơ chứng minh rõ thỏa thuận giữa hai người.
- Nếu ly hôn thuận tình: Cần ghi rõ thỏa thuận nuôi con trong đơn ly hôn và để Tòa án công nhận trong bản án/quyết định.
- Nếu ly hôn đơn phương: Cần chuẩn bị đầy đủ chứng cứ chứng minh khả năng và điều kiện nuôi dưỡng để Tòa án xem xét, quyết định giao con cho mình.
Việc đảm bảo có văn bản pháp lý rõ ràng là cách duy nhất để bảo vệ quyền nuôi con một cách chắc chắn và hợp pháp.
V. Nếu đã mất quyền nuôi con, có được xin lại không?
Câu trả lời là CÓ. Căn cứ khoản 2 Điều 84 Luật Hôn nhân và Gia đình, khi có căn cứ cho rằng việc thay đổi người trực tiếp nuôi con là cần thiết và tốt hơn cho con, bạn có quyền yêu cầu Tòa thay đổi.
Ví dụ, nếu sau ly hôn chồng bạn là người trực tiếp nuôi con nhưng sau một thời gian không còn đủ điều kiện – như có hành vi bạo lực, thường xuyên đi làm xa, hoặc bỏ bê việc chăm sóc con – thì bạn có quyền yêu cầu Tòa án xem xét lại quyền nuôi con. Nếu bạn chứng minh được rằng hiện tại mình có công việc ổn định, chỗ ở phù hợp và điều kiện chăm sóc con tốt hơn, Tòa án có thể ra quyết định thay đổi người trực tiếp nuôi con.
______________________________________________________________________________________________
📍 Công ty Luật TNHH Hiền Phúc Hà Nội
Luôn đồng hành cùng sự thật – bảo vệ công lý, bảo vệ sự bình yên cho mỗi gia đình.
☎️ Hotline tư vấn: 0962 282 418
🌐 Website 1: hienphuclaw.com.
🌐 Website 2: honnhan.com.vn
Địa chỉ giao dịch: VP3, Bán đảo Linh Đàm, phường Hoàng Liệt, quận Hoàng Mai, TP.Hà Nội
Trụ sở: Thôn 2, xã Nam Phù, TP.Hà Nội
