Hệ lụy của việc cán bộ, công chức có trình độ chuyên môn yếu kém đối với nền hành chính nhà nước
Trong bộ máy hành chính nhà nước, cán bộ, công chức là những người trực tiếp thực thi chính sách, pháp luật, thực hiện nhiệm vụ quản lý, phục vụ người dân và doanh nghiệp. Do đó, năng lực chuyên môn của đội ngũ này đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo hiệu quả hoạt động của nền hành chính công. Tuy nhiên, thực tế hiện nay cho thấy, tình trạng một bộ phận cán bộ, công chức có trình độ chuyên môn yếu kém vẫn đang tồn tại, kéo theo hàng loạt hệ lụy nghiêm trọng ở nhiều cấp độ.
- Làm giảm hiệu lực, hiệu quả quản lý của Nhà nước
Cán bộ, công chức yếu kém về chuyên môn thường không nắm vững các quy định pháp luật, quy trình nghiệp vụ, kỹ năng hành chính. Điều này dẫn đến tình trạng xử lý công việc sai quy định, kéo dài thời gian giải quyết, thậm chí gây ra những quyết định sai lầm, ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của người dân, doanh nghiệp.
Ví dụ: Một cán bộ địa chính xã không hiểu rõ quy định về cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất có thể dẫn đến việc tham mưu sai cho UBND, làm chậm tiến độ cấp sổ đỏ, gây bức xúc kéo dài trong nhân dân và tiềm ẩn nguy cơ phát sinh khiếu kiện, tranh chấp.
- Gia tăng thủ tục hành chính rườm rà, gây phiền hà cho người dân
Khi không am hiểu chuyên môn, cán bộ công chức dễ lúng túng trong quá trình tiếp nhận, thẩm định và xử lý hồ sơ. Họ có thể yêu cầu bổ sung giấy tờ không cần thiết, hướng dẫn sai lệch, khiến người dân phải đi lại nhiều lần, mất thời gian và chi phí không đáng có. Đây chính là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng “hành là chính” trong mắt người dân.
- Làm suy giảm niềm tin của nhân dân vào bộ máy nhà nước
Một nền hành chính hiện đại phải được vận hành bởi đội ngũ công chức chuyên nghiệp, có năng lực. Khi cán bộ công chức không làm được việc, ứng xử thiếu chuyên nghiệp, trả lời vòng vo hoặc từ chối trách nhiệm, người dân sẽ mất lòng tin vào chính quyền, từ đó suy giảm mức độ tuân thủ pháp luật và ảnh hưởng đến sự ổn định xã hội.
- Tăng nguy cơ tham nhũng vặt và lợi dụng chức vụ để trục lợi
Trình độ chuyên môn yếu kém thường đi kèm với sự thiếu bản lĩnh nghề nghiệp. Nhiều cán bộ vì không đủ năng lực nên chọn cách “bảo thủ vị trí” bằng cách cấu kết, dựa dẫm, thậm chí lợi dụng chức vụ để “bôi trơn”, nhận hối lộ trong giải quyết thủ tục hành chính. Đây là mảnh đất màu mỡ cho tham nhũng vặt sinh sôi, làm xói mòn đạo đức công vụ và tạo thành rào cản lớn cho cải cách hành chính.
- Làm trì trệ công cuộc cải cách hành chính và chuyển đổi số
Cải cách hành chính và chuyển đổi số là xu thế tất yếu để xây dựng chính phủ điện tử, hướng đến chính phủ số, xã hội số. Tuy nhiên, nếu cán bộ công chức không đủ trình độ để vận hành phần mềm, phân tích dữ liệu, xử lý hồ sơ điện tử thì chính họ sẽ trở thành “nút thắt” làm chậm tiến trình hiện đại hóa nền hành chính.
Giải pháp nào cho vấn đề này?
Để khắc phục tình trạng cán bộ, công chức yếu kém về chuyên môn, cần thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp:
- Rà soát, đánh giá năng lực định kỳ, kiên quyết đưa ra khỏi bộ máy những người không đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.
- Tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn, kỹ năng mềm và đạo đức công vụ.
- Đổi mới cơ chế tuyển dụng theo hướng cạnh tranh, minh bạch, dựa trên năng lực thực chất.
- Xây dựng môi trường làm việc chuyên nghiệp, khuyến khích tinh thần học hỏi, sáng tạo và dám chịu trách nhiệm.
- Ứng dụng công nghệ thông tin để kiểm tra, giám sát hiệu quả công việc và minh bạch quá trình giải quyết thủ tục hành chính.
Kết luận
Cán bộ, công chức là “bộ mặt” của nền hành chính công. Nếu trình độ chuyên môn yếu kém, họ không chỉ làm ảnh hưởng đến hiệu quả công việc mà còn gây thiệt hại lớn cho người dân, doanh nghiệp và cản trở sự phát triển của quốc gia. Đã đến lúc việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức phải được coi là nhiệm vụ trọng tâm trong chiến lược cải cách hành chính quốc gia.
