Bỏ hình phạt tử hình với 8 tội danh từ 01/7/2025: Bước tiến nhân đạo trong pháp luật Việt Nam
Kể từ ngày 01/7/2025, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự sẽ chính thức có hiệu lực, trong đó loại bỏ hình phạt tử hình đối với 08 tội danh. Đây không chỉ là thay đổi mang tính kỹ thuật lập pháp, mà còn phản ánh một bước tiến lớn về tư duy nhân đạo và chính sách hình sự của Nhà nước.
Những tội danh bị loại bỏ hình phạt tử hình gồm:
- Tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân (Điều 109)
- Tội gián điệp (Điều 110)
- Tội phá hoại cơ sở vật chất – kỹ thuật của Nhà nước (Điều 114)
- Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh (Điều 194)
- Tội vận chuyển trái phép chất ma túy (Điều 250)
- Tội tham ô tài sản (Điều 353)
- Tội nhận hối lộ (Điều 354)
- Tội phá hoại hòa bình, gây chiến tranh xâm lược (Điều 421)
Vì sao cần bỏ hình phạt tử hình?
1. Thể hiện tính nhân đạo và tiến bộ
Bỏ tử hình không có nghĩa là giảm nhẹ hình phạt, mà là chuyển từ xử tử sang cách ly vĩnh viễn khỏi xã hội bằng tù chung thân không giảm án. Quan điểm này giúp giữ nguyên tính răn đe, nhưng tránh được những hậu quả không thể khắc phục nếu xét xử sai.
2. Phù hợp xu hướng quốc tế
Nhiều nước đã bãi bỏ hoàn toàn án tử hình hoặc giới hạn nghiêm ngặt phạm vi áp dụng. Việt Nam, với bước đi này, đã tiệm cận với chuẩn mực nhân quyền hiện đại, đồng thời khẳng định chính sách hình sự lấy giáo dục, phòng ngừa làm trọng tâm.
3. Tôn trọng quyền sống – quyền cơ bản của con người
Bản Hiến pháp 2013 khẳng định quyền sống là thiêng liêng. Do đó, việc giảm bớt các trường hợp tử hình là sự tôn trọng sâu sắc đối với quyền con người, phù hợp với nguyên tắc suy đoán vô tội và nguyên tắc nhân đạo trong pháp luật hình sự.
4. Linh hoạt hơn trong đấu tranh phòng, chống tội phạm
Thực tế cho thấy, với một số tội danh như tham ô, nhận hối lộ, buôn lậu ma túy, việc áp dụng hình phạt tử hình có thể khiến tội phạm “liều mạng”, gây hậu quả nghiêm trọng hơn. Tù chung thân nghiêm khắc có thể là giải pháp răn đe đủ mạnh, đồng thời tạo điều kiện để thu hồi tài sản, hợp tác điều tra.
Có lo ngại gì không?
Nhiều ý kiến vẫn lo ngại rằng việc bỏ án tử hình sẽ giảm tính nghiêm khắc của pháp luật, tạo điều kiện cho tội phạm gia tăng. Tuy nhiên, điều cần lưu ý là chỉ thay đổi hình phạt, không thay đổi cấu thành tội phạm và hình phạt tù chung thân vẫn rất nghiêm khắc. Quan trọng hơn, đây là bước đi từng bước, có chọn lọc, không mang tính phổ biến.
Kết luận
Việc bỏ hình phạt tử hình với 08 tội danh từ ngày 01/7/2025 là một dấu mốc trong cải cách pháp luật hình sự Việt Nam, thể hiện tư duy tiến bộ, nhân đạo và phù hợp với bối cảnh quốc tế. Dưới góc nhìn luật sư, đây là một chuyển biến cần thiết để xây dựng hệ thống pháp luật công bằng, nhân văn và thực tiễn hơn.
CÔNG TY LUẬT TNHH HIỀN PHÚC HÀ NỘI
Website: honnhan.com.vn | hienphuclaw.com
Địa chỉ: Tòa VP3, Bán đảo Linh Đàm, P.Hoàng Liệt, Q.Hoàng Mai, TP. Hà Nội;
Điện thoại: 0962 282 418
