Di chúc như thế nào mới có hiệu lực pháp lý?
Theo Bộ luật Dân sự 2015, một di chúc chỉ có hiệu lực khi đáp ứng đủ 4 điều kiện sau:
-
Người lập di chúc có năng lực hành vi dân sự đầy đủ. Người lập phải là người thành niên minh mẫn, có khả năng nhận thức và làm chủ hành vi của mình tại thời điểm lập di chúc. Người từ 15 đến dưới 18 tuổi chỉ được lập di chúc khi có sự đồng ý của cha, mẹ hoặc người giám hộ.
-
Di chúc được lập trong trạng thái minh mẫn, tự nguyện. Nếu bị lừa dối, đe dọa hoặc ép buộc thì di chúc đó có thể bị tuyên vô hiệu. Đây là yếu tố pháp lý rất quan trọng nhưng cũng dễ bị xem nhẹ trong thực tế.
-
Nội dung di chúc không vi phạm pháp luật, đạo đức xã hội. Ví dụ, không thể lập di chúc để lại tài sản cho người tham gia giết hại mình, hoặc tước đoạt quyền thừa kế của người có nghĩa vụ được pháp luật bảo vệ.
-
Hình thức di chúc hợp pháp. Có thể bằng văn bản có công chứng, chứng thực hoặc không. Trường hợp di chúc miệng, phải có ít nhất hai người làm chứng và phải được ghi chép, công chứng trong vòng 5 ngày.
Vụ án điển hình: Di chúc không công chứng bị tuyên vô hiệu
Năm 2022, TAND TP.HCM đã giải quyết một vụ tranh chấp di sản của cụ bà T – người sở hữu nhiều bất động sản tại Quận 1. Di chúc của cụ được viết tay, ghi rõ để lại toàn bộ tài sản cho con gái út, không có công chứng hay người làm chứng. Sau khi cụ mất, các con còn lại khởi kiện cho rằng cụ đã bị lẫn nặng, mất năng lực hành vi.
Tòa án tuyên di chúc vô hiệu do không chứng minh được cụ bà còn minh mẫn tại thời điểm lập di chúc. Hậu quả là toàn bộ tài sản phải chia theo pháp luật – dẫn đến mâu thuẫn gay gắt giữa các con và chi phí tố tụng kéo dài.
Bài học từ thực tế
Ý chí của người lập di chúc có thể rất rõ ràng, nhưng nếu không tuân thủ đúng quy định về hình thức và nội dung, di chúc vẫn có thể bị vô hiệu. Hậu quả không chỉ là mất mát tài sản, mà còn là đổ vỡ tình thân.
Lời khuyên từ Công ty Luật TNHH Hiền Phúc Hà Nội
Để tránh những tranh chấp đau lòng và bảo vệ ý chí cuối cùng của bản thân, người dân nên lập di chúc bằng văn bản có công chứng hoặc chứng thực, đồng thời nên tham khảo ý kiến từ luật sư có kinh nghiệm.
Công ty Luật TNHH Hiền Phúc Hà Nội với đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực dân sự, thừa kế – cam kết đồng hành cùng bạn để đảm bảo rằng mọi di nguyện được pháp luật công nhận và tôn trọng.
📞 Hotline: 0962 282 418
🏢 Địa chỉ: Thôn 3, xã Vạn Phúc, huyện Thanh Trì, Hà Nội;
VPGD: P428-VP3, Bán đảo Linh Đàm, Hoàng Liệt, TP.Hà Nội
Website: hienphuclaw.com
